Onderweg naar een mooie streek in Nederland, een paar daagjes relaxen na de drukte van de boeklancering, hoorde ik een interview met Trudy Scheele-Gertsen. Zij werd vijftig jaar geleden gedwongen haar zoon af te staan en klaagde de Nederlandse Staat aan voor het leed wat haar was aangedaan.
Nadat er een adoptiewet was gekomen in de jaren vijftig, was het mogelijk kinderen te laten adopteren door echtparen die er zelf geen konden krijgen.
Met verontwaardiging hoorde ik dat de staat ongehuwde vrouwen tot diep in de jaren tachtig (!) niet in staat achtte in haar eentje voor een kind te zorgen. Men vond dat een vrouw alleen maar samen met een man liefde aan een kind kon geven en een goede opvoeding kon bieden. Wat een onzin! Je zou toch zeggen dat een kind in de meeste gevallen het beste af is bij zijn eigen moeder? Een moeder die wel gemotiveerd was en ernaar verlangde haar eigen kind op te voeden? Nee, ik keek er niet echt van op dat de Nederlandse Staat in de eerste helft van de vorige eeuw vrouwen zo betuttelend en neerbuigend behandelde, maar zó lang?
Gewonnen heeft Trudy helaas niet, maar ze gaat in hoger beroep. Wel heeft ze weer een discussie aangezwengeld.
En ik dacht: wat toevallig, net een paar dagen geleden publiceerde ik ‘De geheimen van Lizzy’ over gedwongen adopties en de mishandeling van vrouwen en meisjes in de kloosters in Ierland. Verbazingwekkend (of toch niet?) dat er bijna hetzelfde gebeurde in ons eigen kikkerlandje waar altijd alles zo goed geregeld is…het is dus maar schijn.
Tot in de jaren tachtig werden meer dan 10.000 ongehuwde moeders gedwongen hun kind af te staan. In Ierland zuchtte een vergelijkbaar aantal vrouwen onder het juk en de terreur van de Katholieke kerk en de nonnenkloosters.
In een documentaire werd gesteld dat de Nederlandse Staat geen excuses heeft aangeboden aan de Nederlandse vrouwen, terwijl dat in andere landen wel gebeurt. Geen schadevergoeding, smartengeld, niets. Men beweerde dat dat in Ierland wel zo was, maar dat klopt niet helemaal. De Staat heeft dan wel officieel excuus aangeboden voor de behandeling van deze vrouwen, de rechtbank heeft keer op keer de vrouwen in het gelijk gesteld en een geldelijke genoegdoening voor hen geëist, maar tot op heden hebben de kloosters geen cent uitgekeerd. Net zo min als in Nederland.
De situatie is helaas niet veranderd, zoals Shannon, een van de hoofdpersonages van mijn boek, in de jaren zeventig verzuchtte: nog steeds werd alles op de vrouwen afgeschoven. Wat was er eigenlijk veranderd sinds de jaren veertig?
In Ierland kwam er pas in 2017 een beetje gerechtigheid voor vrouwen: de abortuswet kwam er eindelijk door. Er moesten eerst onnodig vrouwen overlijden voordat het zover was.
Ik hoop voor Trudy en haar lotgenoten dat er in ons land eindelijk oog is voor alle ellende die deze vrouwen en hun kinderen is aangedaan. En dat het recht eindelijk zal zegevieren.